Wewnętrzny krytyk, którego pielęgnujemy w sobie przez lata, systematycznie dokarmiamy negatywnymi komentarzami dochodzącymi z zewnątrz, sycimy bezrefleksyjnie przyjmowanymi opiniami na swój temat, staje się powodem, dla którego tracimy łagodność wobec samych siebie. Konsekwencji takiej postawy trudno się pozbyć, a odczuwamy je nie tylko my sami, lecz także otoczenie, któremu nie szczędzimy uwag. Koło się zamyka i toczy ruchem jednostajnie przyspieszonym. Źle myślimy o sobie, źle myślimy o innych, ludzie są źli, świat jest zły.
Człowiek w każdym momencie swojego życia funkcjonuje w określonej przestrzeni, która ma ogromny wpływ na jego rozwój, zarówno poznawczy, jak i społeczny i emocjonalny. Może ona wyzwalać pozytywną energię, powodować, że chce się chcieć, ale może również ograniczać i zniechęcać, skutkować utratą wiary we własne możliwości. Dlatego dla optymalnego rozwoju istotne jest, by przestrzeń ta była bezpieczna, pozytywna, sprzyjała refleksji, zaangażowaniu i pracy z zachowaniem zasad poufności.
Depresja, fobia szkolna, przewlekła choroba, żałoba, rozwód rodziców... – te i inne trudne sytuacje życiowe mogą spowodować przedłużające się trudności szkolne i absencje. Jak w takich sytuacjach pracować z uczniem i egzekwować obowiązki, by dać mu możliwość wyjścia na prostą bez przyzwyczajenia się do taryfy ulgowej?
Współczesny świat to świat cyfrowych technologii. Zmiany, które zaszły zarówno w warstwie społeczno-kulturowej, jak i obyczajowej, są nieodwracalne. Cyfryzacja życia wciąż postępuje, wkraczając coraz głębiej w nasze życia i coraz ściślej do nas przylegając. Czy nam się to podoba, czy nie, rewolucji informatycznej nie można zatrzymać ani cofnąć.
Pracując z dziećmi i młodzieżą, często stajemy w obliczu sytuacji, kiedy nasi podopieczni potrzebują naszego wsparcia. Właściwie udzielone może być bardzo pomocne, a czasem nawet kluczowe. Jednak, jeśli popełnimy błąd, możemy – mimo najlepszych chęci – jeszcze bardziej utrudnić dziecku zadanie. Na co powinniśmy uważać?
Człowiek do zdrowego rozwoju potrzebuje bliskiej, opartej na zaufaniu więzi z rodzicami, najbliższą rodziną, narzędzi do skutecznej komunikacji z otoczeniem, akceptacji i realizacji potrzeb. Dotyczy to w takim samym stopniu zarówno dzieci zdrowych, jak i niepełnosprawnych z autyzmem. Wychodząc od akceptacji, możemy bardzo wiele.
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia depresja rozpoznawana jest u 0,3% dzieci w wieku przedszkolnym, 2% uczniów młodszych klas szkoły podstawowej i u 4–8% nastolatków. Jak podkreśla Małgorzata Łuba, psycholog, psychoterapeuta i trener, blisko 25% osób dorosłych odczuwających zaburzenia nastroju doświadczyło swoich pierwszych objawów depresji już w okresie dojrzewania. W przypadku dzieci równie często chorują dziewczynki i chłopcy. U nastolatków zaburzenia nastroju częściej pojawiają się u dziewcząt. Psychiatrzy, psycholodzy i psychoterapeuci alarmują, że symptomy depresji nie tylko powodują pogorszenie codziennego funkcjonowania, lecz także stają się przyczyną innych poważnych problemów – sięgania po środki psychoaktywne, samookaleczania czy zachowań samobójczych. Aby zapobiec nawrotom depresji, konieczna jest współpraca środowiska rodzinnego i szkolnego, wzmacnianie poczucia własnej wartości ucznia z obniżonym nastrojem oraz ćwiczenie elastyczności psychologicznej i kontroli emocji.
Współcześni uczniowie narażeni są na szereg zagrożeń wynikających z ciągłej obecności w sieci. Jak Podaje Małgorzata Łoskot, pedagog specjalny i socjoterapeuta, wraz z wiekiem rośnie stopień wzajemnych relacji dzieci i młodzieży z nowymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Cyberprzestrzeń jest dla podopiecznych niezwykle interesująca, a zarazem niebezpieczna, pełna pułapek i zagrożeń. Pionierem badań nad możliwością pojawienia się zjawiska uzależnienia od internetu jest Ivan K. Goldberg. Obserwacje doktora psychiatrii z Uniwersytetu Columbia zapoczątkowały dyskusję na temat wpływu nowych mediów na zdrowie psychiczne człowieka.
Rolę i obowiązki pedagoga w oświacie reguluje m.in. Karta Nauczyciela, rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach i placówkach oraz rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 roku w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informatycznej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Powyższe akty prawne precyzują zakres pracy pedagoga oraz akcentują znaczenie współpracy z nauczycielami i rodzicami na rzecz ucznia.